Răng có thể bị nứt, mẻ hoặc thậm chí là gãy. Mức độ tổn thương của răng phụ thuộc vào tình trạng răng và loại chấn thương. Ngoại trừ những vết nứt li ti cực nhỏ, những vết thương nhìn thấy được trên răng sẽ không thể nào phục hồi được. Muốn khắc phục chúng, bạn bắt buộc phải tìm đến sự điều trị của nha sĩ.

1. Phải làm gì khi răng bị mẻ hoặc gãy?

Khi bị chấn thương làm gãy và mẻ răng, tốt nhất bạn nên tìm đến ngay sự hỗ trợ y tế gần nhất, chứ không nên tự chữa trị tại nhà. Tuy nhiên, có một số điều bạn cần biết để có thể bảo vệ răng miệng của mình.

   a. Làm gì sau khi gãy răng?
Khi bị gãy răng, điều bạn cần làm ngay là súc miệng bằng nước ấm để làm sạch khoang miệng và vùng răng vừa gãy. Bạn cũng nên ngậm chặt một miếng gạc lạnh để cầm máu và giảm sưng. Nếu tìm thấy mảnh răng gãy, bạn nên bọc nó lại trong gạc ướt và đem theo đến gặp nha sĩ ngay lập tức.

   b. Khi bị mất răng cần làm gì?
Nếu chiếc răng đã bật ra khỏi miệng, hãy sử dụng một miếng gạc để giữ nó bằng thân răng và đặt răng trở lại ổ răng nếu có thể. Nếu răng gãy bị bẩn, bạn có thể rửa sạch bằng nước. Không chà hoặc làm sạch nó bằng bất kỳ dung dịch nào. Nếu bạn không thể cắm răng trở lại ổ răng, bạn có thể đặt nó vào một cốc sữa, dung dịch nước muối hoặc nước. Cố gắng đến nha sĩ trong vòng 30 phút.

   c. Giảm đau khi răng bị sứt mẻ
Súc miệng bằng nước ấm và chườm lạnh bên ngoài vài phút một lần để giảm sưng. Bạn có thể dùng thuốc giảm đau và thuốc kháng viêm, nhưng hãy đảm bảo không dùng nhiều hơn liều lượng khuyến cáo. Bạn cũng có thể thoa dầu đinh hương lên khu vực này. Dầu có chứa eugenol, một chất gây tê có đặc tính chống viêm.

   d. Bảo vệ vết thương cho đến khi gặp nha sĩ
Nếu răng bị nứt mẻ hoặc răng bị mất một phần, bạn cần bôi sáp nha khoa lên răng sẽ cạnh răng không bị cắt vào môi hoặc lưỡi. Hiện nay sáp nha khoa được bán ở nhiều nhà thuốc trên toàn quốc. Tránh nhai ở bên răng bị gãy để giảm áp lực và kích ứng lên răng.

2. Những chấn thương cần và không cần điều trị

Theo một bài báo năm 2015 đăng trên Tạp chí Nha khoa Châu Âu, những chiếc răng dễ bị gãy nhất là răng hàm dưới, có thể là do chỏm nhọn của chúng nghiến mạnh vào các rãnh của răng hàm ở trên cùng của miệng. Tuy nhiên, bất kỳ chiếc răng nào cũng có thể bị gãy với các chấn thương từ tổn thương nhẹ đến chấn thương nghiêm trọng. Các vết nứt sâu có thể chạy xuống chân răng hoặc từ trung tâm răng đến buồng tủy, nơi chứa các dây thần kinh, mạch máu và mô liên kết. Các vết nứt có thể không nhìn thấy được, ẩn bên trong răng hoặc bên dưới nướu. Một số vết nứt không có triệu chứng hoặc triệu chứng có thể bị nhầm lẫn với sâu răng, nhạy cảm hoặc bệnh nha chu. Nhìn chung, tổn thương càng sâu và rộng thì việc điều trị càng cần thiết. Nha sĩ có thể chẩn đoán mức độ tổn thương bằng cách kiểm tra bề mặt răng, thực hiện kiểm tra vết cắn và đôi khi cần chụp X quang nha khoa.

   a. Các loại nứt mẻ răng có thể không cần điều trị
Không phải mọi vết nứt mẻ nào cũng đều đủ nghiêm trọng để được điều trị. Nếu phóng to răng, bạn có thể nhận ra răng có các đường nứt mẻ li ti mà mắt thường không nhận ra. Nhưng vết nứt này chỉ xuất hiện trên lớp men răng và rất phổ biến với mọi người. Những vết nứt này cũng có thể được tái khoáng khi sử dụng kem đánh răng chứa Fluoride.

   b. Các vết nứt cần được nha sĩ điều trị
Ngoại trừ những vết nứt cực nhỏ không thể thấy bằng mắt thường, tất cả những chấn thương răng khác đều cần đến sự hỗ trợ và điều trị từ nha sĩ. Chỉ có nha sĩ mới biết được răng của bạn đang bị tổn thương đến mức độ nào. Đối với chấn thương làm nứt gãy răng, bạn phải hiểu rằng không có biện pháp khắc phục tại nhà nào có hiệu quả. Ngược lại, với điều kiện thiếu máy móc thiết bị, khi tự điều trị tại nhà, bạn còn vô tình làm cho răng tổn thương thêm, có khi gây nguy hiểm đến sức khỏe vì nhiễm trùng.

   c. Các vết nứt trên răng cần được xử lý nhanh chóng
Khi bị chấn thương dẫn đến nứt gãy răng, bạn không thể đợi chờ đến cuộc hẹn nha sĩ lần sau (có khi là mấy tháng sau đó). khi bị gãy răng, bạn cần lập tức đến ngay trung tâm y tế gần nhất hoặc nha khoa gần nhất để nhờ sự hỗ trợ của bác sĩ, vì phải điều trị khẩn cấp. Hãy cố gắng tìm lại và bảo quản chiếc răng bị gãy để nha sĩ có phương án điều trị tốt nhất cho bạn.

3. Sử dụng bộ bảo vệ răng tạm thời

Tại các hiệu thuốc lớn hiện nay hoặc các nha khoa tại địa phương đều có bán các bộ dụng cụ chăm sóc và bảo vệ răng có thể có ích cho bạn trong khi chờ đợi gặp bác sĩ (chẳng hạn như sáp nha khoa). Những bộ dụng cụ này chỉ để dùng tạm thời trong thời gian chờ bác sĩ và không thể giải quyết các vấn đề nghiêm trọng như nhiễm trùng, mất răng hoặc các biến chứng khác.

4. Các phương pháp khắc phục răng bị sứt mẻ hoặc gãy

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:
- đánh bóng răng
- liên kết nha khoa
- Điều trị tủy và mão răng
- nhổ răng và đặt implant
Các vết nứt nhỏ li ti trên men răng có thể không cần điều trị nhưng bạn cần phải chăm sóc kỹ lưỡng hơn để bề mặt men răng có thể phục hồi.

   a. Sứt mẻ răng    
Nếu răng bị sứt mẻ nhẹ, nha sĩ có thể đánh bóng bề mặt hoặc làm phẳng cạnh răng lởm chởm, giúp tái tạo đường viền răng thẩm mỹ. Họ cũng có thể sử dụng liên kết nha khoa để lấp đầy khoảng trống và vết nứt. Khi dán liên kết nha khoa, các nha sĩ mài răng nhẹ, thoa một chất lỏng dưỡng ẩm, sau đó bôi nhựa tổng hợp có màu răng. Sau đó, họ sẽ tạo hình nó thành hình dạng phù hợp. Nha sĩ đôi khi cũng có thể gắn lại một chiếc răng bị gãy.

   b. Điều trị tủy
Một vết nứt hoặc sứt mẻ sâu hơn trên răng sẽ cần điều trị nhiều hơn. Đôi khi, vết nứt kéo dài xuống tủy, có thể cần phải lấy tủy răng. Trong suốt quá trình này, bác sĩ nội nha sẽ loại bỏ tủy bị viêm hoặc nhiễm trùng, vệ sinh bên trong răng, lấp đầy và hàn kín ống tủy bằng chất trám. Sau đó, nha sĩ sẽ phục hình bằng cách trám răng hoặc mão răng.

   c. Phẫu thuật
Răng hàm có nhiều hơn một gốc. Nếu chỉ có một chân răng bị gãy, có thể tiến hành cắt bỏ chân răng để bảo tồn phần còn lại của răng. Bác sĩ nội nha cũng có thể đề nghị phẫu thuật để tìm các vết nứt hoặc ống tủy ẩn không chụp được trên tia X hoặc loại bỏ cặn canxi từ ống tủy trước đó.

   d. Nhổ răng
Đôi khi, rút tủy răng sẽ không cứu được răng. Đối với nhiều bác sĩ nội nha, độ sâu của vết nứt quyết định khả năng họ có thể đề xuất nhổ răng hay không. Vết nứt càng sâu thì càng có nhiều khả năng phải nhổ răng. Trong trường hợp răng bị chẻ, hầu hết bác sĩ nội nha lựa chọn nhổ răng. Nha sĩ cũng có thể đề nghị nhổ răng nếu vết nứt kéo dài bên dưới đường viền nướu. Nếu bạn nhổ răng, nha sĩ của bạn có thể sẽ đề nghị cấy ghép implant để hoạt động giống như răng tự nhiên.

Việc sứt mẻ hoặc gãy răng có thể gây đau đớn, nhưng nhiều vết nứt và sứt mẻ không nghiêm trọng và có thể cần điều trị ít hoặc không cần điều trị. Tuy nhiên, cách tốt nhất là bạn vẫn nên đến ngay phòng nha gần nhất để được tư vấn điều trị. Việc chăm sóc răng miệng là việc cần thiết phải chăm chút hằng ngày. Bạn nên tìm hiểu về các phương pháp chăm sóc và bảo vệ răng miệng tốt hơn. Sức khỏe răng miệng tốt thì sức khỏe tổng quan có thể cải thiện đáng kể.